Zuid-Holland

De SP is onderweg naar een beter Nederland en om daar te komen hebben we stromend verkeer en echt openbaar vervoer nodig; betaalbaar, bereikbaar en voor iedereen die wil. De provincie Zuid-Holland heeft, met een lengte van ongeveer 1.000 km aan Rijks- en provinciale wegen, de grootste wegendichtheid van ons land. De Rijkswegen hebben een lengte van om en nabij de 300 km, de provinciale wegen bij elkaar zo’n 675 km. We kijken ook breder dan dat, want waar een wil is hoeft niet altijd een weg. Er ligt in deze provincie namelijk ook ongeveer 450 km aan spoorrails en een kleine 1000 km aan vaarwegen die nog veel druk van het wegennet af
kunnen halen. Al deze (vaar)wegen, regionale tramlijnen en spoorverbindingen hebben als doel niet alleen de inwoners van Zuid-Holland iedere dag zo efficiënt en snel als mogelijk op hun gewenste bestemming te krijgen, maar ook de in deze provincie geproduceerde goederen.

Om dit alles in goede banen te leiden is belangrijk dat de provincie zorgt voor het goed onderhouden van al haar (vaar)wegen. Hierbij staat, naast de veiligheid van de gebruiker, ook de inpassing in het landschap voorop. Daarom gaat het verbreden van (vaar)wegen, wat de SP betreft, boven het aanleggen van nieuwe infrastructuur. Voor het aanleggen van nieuwe wegen dient nut en noodzaak, voldoende draagvlak en een goede landschappelijke inpassing altijd overtuigend te worden aangetoond. Daarnaast dienen ook de kosten van het onderhoud bij de besluitvorming over de aanleg van nieuwe wegen te worden meegenomen. Rijksbezuinigingen op het openbaar vervoer mogen niet leiden tot kostenverhogingen voor de provincie.

Ondanks al deze wegen lopen de wegen in Zuid-Holland vol en staan veel mensen dagelijks twee keer vast in het verkeer. Woon-werkverkeer met de eigen auto is daardoor voor veel mensen vrijwel niet meer op een normale manier mogelijk. Om deze bereikbaarheid op te lossen wil de SP niet inzetten op meer en meer wegen, maar vooral op een verbetering van het openbaar vervoer. Wat de SP betreft is mobiliteit een recht dat geldt voor alle inwoners van Zuid-Holland. Wij zetten daarom in op een betere bereikbaarheid van de stations, meer busbanen en een milieuvriendelijk en slim openbaar vervoer met bussen, trams, light railway en treinen. Het verbeteren van de openbaar-vervoer-keten is cruciaal om er voor te zorgen dat iedereen, ongeacht waar je precies woont of hoeveel geld je hebt, kan komen waar men wil zijn.

Onze voorstellen:

• Er komt een ladder voor de duurzame aanleg van wegen. Hierbij dient eerst nut en noodzaak en draagvlak in voldoende mate te worden aangetoond. Daarna dient onderzocht te worden of, en zo ja welke alternatieven er zijn en welke gevolgen deze hebben op de directe omgeving.
• De aanleg van een nieuwe weg, of het verbreden van een bestaande weg, mag nooit leiden tot ernstige verkeersproblemen elders op het traject. Daarom dient tevens te worden onderzocht welke gevolgen de aanleg van een nieuwe weg heeft op knooppunten elders op het traject.
• Voor alle provinciale wegen dient een onderhoudsplan, inclusief de daarvoor benodigde middelen, te worden opgesteld.
• Bij onderhoud en aanleg van provinciale wegen staat altijd de verkeersveiligheid voorop, zodat het aantal verkeersslachtoffers omlaag gaat.
• Om de verkeersveiligheid verder te bevorderen start de provincie, in samenwerking met gemeenten, educatieve projecten op scholen gecombineerd met een publiciteitscampagne in heel de provincie.

Openbaar Vervoor

Voor de SP blijft mobiliteit een grondrecht voor al haar inwoners. Uiteindelijk moet dat volgens ons gratis, maar zolang dit nog niet mogelijk is zetten we ons in voor betaalbaar, toegankelijk, bereikbaar en fijnmazig openbaar vervoer in heel onze provincie. Hierbij gaat het om toegankelijkheid in de breedste zin, namelijk voor mindervaliden, voor mensen die slechtziend of slechthorend zijn, ouderen en jongeren, maar natuurlijk ook voor mensen met een smalle beurs. Hoeveel geld je hebt moet namelijk niet in de weg staan van waar je kunt komen. Voorzieningen als toiletten in treinen en op stations zijn een onderdeel van deze toegankelijkheid. De SP zal zich blijven inzetten voor een verbetering van het openbaar vervoer in Zuid-Holland voor iedereen. De spoorlijnen die de provincie in eigen beheer heeft, namelijk de lijn tussen Alphen aan den Rijn en Gouda en de Merwedelingelijn, verdienen wat dit betreft extra aandacht. Aanbestedingen in een gebied moeten zo veel mogelijk gaan over alle vormen van vervoer in één concessie. Zo kunnen we de aansluiting tussen bus en trein centraal regelen en ook de tarieven (inclusief abonnementen) gelijktrekken.

Een andere taak voor de provincie is het bevorderen dat er goede verbindingen zijn tussen de verschillende regio’s in en om Zuid-Holland. Er moet een einde komen aan de wirwar van verschillende kaartsoorten in de provincie. Wat de SP betreft komen er eenduidige OV-kaartsoorten in de hele provincie. Daarnaast bevorderen we dat reizigers in de hele provincie dezelfde prijs betalen voor hun kaartjes. Wat de SP betreft zou er uiteindelijk in de provincie nog maar één OV-concessie moeten zijn, om zo de onrust voor reizigers en medewerker die veroorzaakt wordt bij aanbestedingen te minimaliseren. Het uiteindelijke doel is voor de SP natuurlijk dat we het OV helemaal niet meer aanbesteden, maar dat het OV weer in overheidshanden komt. Dit is goedkoper, efficiënter en geeft de mensen weer democratische zeggenschap over hun vervoer.

Een rechtvaardige mobiliteit

Mobiliteit is van groot belang voor het welzijn en de welvaart van mensen. Mobiliteit zorgt ervoor dat mensen sociale contacten kunnen onderhouden, naar hun werk kunnen, vrijwilligerswerk of mantelzorg kunnen doen en voorzieningen kunnen bereiken. Onderzoek laat zien dat inwoners van kleine kernen en vooral in de randen van de stad en suburbane woonplaatsen weinig mogelijkheden tot mobiliteit hebben. Vooral mensen die geen auto kunnen gebruiken hebben hier last van, omdat werklocaties vaak slecht met het OV bereikt kunnen worden of omdat het OV in het weekeinde en ‘s avonds veel minder rijdt. Dit verkleint hun kansen op een baan en deelname aan de samenleving.
Daarnaast zorgt een beter OV voor het terugdringen van het autoverkeer en daarmee voor een beter milieu en een leefbare omgeving. De SP wil daarom dat het provinciaal beleid zorgt voor een, door Karel Martens bepleitte, Mobiliteitsrechtvaardigheid.

Onze voorstellen:

• De provincie neemt het initiatief tot een groot onderzoek naar hoeveel banen en voorzieningen er vanuit woonplekken binnen welke tijd kunnen worden bereikt en tegen welke kosten. De Metropoolregio wordt bij dit onderzoek betrokken.
• De provincie gaat, naar aanleiding van dit onderzoek, woongebieden met de laagste mobiliteit versneld aansluiten op beter OV en past haar OV-beleid voor de jaren erna aan op de uitkomsten van dit onderzoek.
• De provincie bevordert de toegankelijkheid van het openbaar vervoer en verbetert de opstapplaatsen en voertuigen voor mindervaliden, slechtzienden en slechthorenden.
• De SP blijft zich inzetten voor het terugdraaien van de privatisering in het openbaar vervoer.
• De provincie neemt bij de aanbesteding van openbaar vervoer dat onder de verantwoordelijkheid van de provincie valt, de eis op dat de vervoerder werkt met werknemers die in loondienst zijn bij deze vervoerder. Hierbij merken we wel op dat de provincie niet over de RET of HTM gaat.
• Dorpen en kleine kernen, zorginstellingen, onderwijsinstellingen en bedrijventerreinen en recreatiegebieden moeten bereikbaar zijn met het openbaar vervoer.
• Onrendabele buslijnen blijven bestaan als ze een nuttige maatschappelijke functie hebben.
• Op lijnen met minder reizigers kunnen kleinere bussen ingezet worden, met reguliere chauffeurs.
• Kleinere bussen zijn tevens een optie op lijnen waar grote bussen onwenselijk zijn vanwege beperkte manoeuvreerruimte of overlast.
• De SP wil niet dat doelgroepenvervoer en personenvervoer samengevoegd worden omdat dit voor beide vervoersvormen een verslechtering en bezuiniging zou betekenen.
• Hoewel de prijzen voor het OV dankzij de SP de laatste jaren niet verder gestegen zijn, is dit voor de SP nog niet genoeg. Om het OV betaalbaar te houden, moeten de tarieven de komende jaren dalen.
• Kaartjes in de bus mogen niet duurder zijn dan een chipkaartje. Ook mag hoogwaardig openbaar vervoer slechts zeer beperkt duurder zijn dan reguliere buslijnen.
• De provincie maakt beleid waardoor ze actiever betrokken is bij de uitvoering van het openbaar vervoer.
• Bij aanbesteding wordt maatschappelijk verantwoord ondernemen door de vervoerder een criterium.
• De provincie zet zich in voor het versneld aanleggen van de spoorverdubbeling tussen Rotterdam en Leiden, Leiden en Utrecht, en een spoorverbinding tussen Utrecht en Breda.
• De provincie blijft zich inzetten voor een goede intercity-bereikbaarheid van Dordrecht en daardoor ook voor meer reizigers op de MerwedeLingelijn. Ook zet de provincie zich in om Zoetermeer de intercity-status te geven.
• Er moet een betere openbaar-vervoerverbinding met Goeree-Overflakkee, de Hoeksche Waard en Voorne-Putten komen om de forensenstroom naar Rotterdam en de Rotterdamse haven te faciliteren.
• De MerwedeLingelijn wordt op termijn volledig dubbelspoor en er wordt onderzocht of de lijn kan worden doorgetrokken naar Rotterdam.
• De provincie onderneemt stappen om er voor te zorgen dat de directe treinverbinding tussen Gouda en Leiden terugkeert en dat in Alphen aan de Rijn niet hoeft te worden overgestapt.
• De provincie zal zich inzetten om het dubbele opstaptarief na een overstap van bus naar trein (of andersom) te stoppen.
• Er komen eenduidige OV-kaartsoorten in de hele provincie.
• In het kader van ketenmobilliteit moeten alle openbaar-vervoersvormen zo goed mogelijk op elkaar aansluiten.
• De provincie onderzoekt de mogelijkheid om vrij of met korting reizen buiten de spits mogelijk te maken.
• De provincie onderzoekt waar er behoefte is aan nachtbussen, zoals in het Westland, en realiseert deze lijnen.

Aanbestedingen

Het aanbesteden van het openbaar vervoer is nodeloos moeilijk en zeer kostbaar. Zeker omdat dit in Zuid-Holland voor drie gebieden afzonderlijk gebeurt. Zolang de verplichte aanbesteding in Zuid-Holland nog niet teruggedraaid is, zal het aantal concessiegebieden in elk geval teruggebracht worden naar één, om kosten te besparen en het openbaar vervoer overzichtelijker te maken. De provincie heeft helaas geen zeggenschap over het wel of niet aanbesteden van het regionale
openbaar vervoer. Desondanks moet de provincie aandringen op het terugdraaien van deze verplichte aanbesteding. Op termijn zal het openbaar vervoer steeds meer op Randstadniveau georganiseerd moeten worden. In de aanbestedingen zullen fijnmazigheid, toegankelijkheid, comfort voor de reizigers, milieuvriendelijkheid, banenbehoud en arbeidsvoorwaarden voor chauffeurscentraal staan. Tevens zal de provincie meer betrokkenheid tonen tijdens de concessie en het belang van de reizigers en personeel hierbij vooropstellen. In 2018 moet de MerwedeLingelijn aanbesteed worden; de huidige succesformule van de MerwedeLingelijn blijft behouden, mede in het belang van de regionale identiteit en uitstraling.

Onze voorstellen:

• Treinen in provinciale treinconcessies en stations in de provincie worden voorzien van toiletten.
• De provincie toetst op regelmatige basis of de aanbestedingsafspraken worden nageleefd en handhaaft deze indien nodig door de vervoerders een boete of sanctie op te leggen die niet naar de reiziger doorberekend mag worden.
• Kwaliteit, snelheid en toegankelijkheid voor slechtzienden van incheckpalen voor de OV-chipkaart worden onderdeel van de aanbestedingseisen. Ook wordt als eis gesteld dat er voldoende OV-chip-oplaadpunten zijn.
• Stations in provinciale concessiegebieden moeten toegankelijk zijn voor mindervaliden.
• Bij aanbestedingen wordt in het pakket van eisen opgenomen dat de concessiehouder geen haltes of verbindingen mag opheffen. Daarnaast dient ook de frequentie van de verbindingen gewaarborgd te zijn.
• Bij aanbestedingen wordt sterk gestuurd op milieuvriendelijkheid van treinen en verlaging van de CO 2 -uitstoot van bussen.
• Behoud van werkgelegenheid, overname van personeel en minimaal dezelfde arbeidsvoorwaarden voor personeel is een kernpunt bij de gunning aan een andere vervoerder.
• De provincie ziet erop toe dat na een aanbesteding van een openbaar vervoersconcessie de Wet personenvervoer correct wordt uitgevoerd.
• De provincie stelt bij aanbesteding van het OV de eis dat vervoersaantallen, op basis van onafhankelijk onderzoek, jaarlijks publiek beschikbaar worden gemaakt.
• Provincie en gemeenten geven gezamenlijk het eisenpakket bij aanbestedingen vorm als het gaat om het bepalen van routes en frequenties van openbaar-vervoersdiensten.
• De provincie zet het proces in werking om van de hele provincie één concessiegebied te maken.

HOOGWAARDIG OPENBAAR-VERVOERNETWERK

De SP is voorstander van een hoogwaardig openbaar-vervoernetwerk, zoals snelbuslijnen. De komende jaren zetten we dat beleid voort. Daarnaast zorgen we ervoor dat investeringen in het bestaande spoor tussen Utrecht en Leiden het openbaar vervoer kunnen verbeteren. Met nieuwe stations bij Boskoop, Hazerswoude-Rijndijk en Zoeterwoude-Rijndijk en uitbreiding van dubbelspoor op het bestaande traject zorgen we ervoor dat er een kwartierdienst kan starten en er dubbel zoveel treinen kunnen rijden. Deze plannen zijn al in gang gezet en we zien kritisch toe op de uitvoering.

Onze voorstellen:

• Bij Hazerswoude-Rijndijk en Zoeterwoude-Rijndijk komen er extra treinstations.
• De provincie onderzoekt de mogelijkheid om ook Westergouwe aan te sluiten op het spoorwegnet.
• Er komt een uitbreiding van het dubbelspoor op het HOV-traject Leiden-Utrecht zodat de kwartierdienst kan starten en het aantal treinen hiermee kan verdubbelen.
• De provincie werkt aan een netwerk van snelwegbussen dat in de spits een volwaardig alternatief biedt voor de auto in het woon-werkverkeer.

Fietsbeleid

De Provincie zet haar beleid van extra investeringen in fietspaden in de provincie voort. Daarnaast streven we naar een verdere uitbreiding van regionale snelfietsroutes en de verbetering van recreatieve fietsroutes. Ook het onderhoud van fietspaden is voor de SP van belang. We verbeteren de veiligheid en we investeren in overstapmogelijkheden van fiets naar openbaar vervoer en bijbehorende goede fietsparkeergelegenheden. De provincie is verantwoordelijk voor het beheer, de aanleg en het onderhoud van fietspaden. Als bovenliggende bestuurslaag kan de provincie de samenwerking zoeken met gemeenten en de regierol nemen om gezamenlijk fietsprojecten uit te voeren.

Veiligheid van alle deelnemers aan het verkeer is een belangrijk speerpunt voor de SP. Kinderen moeten veilig naar school kunnen fietsen en forensen moeten veilig op het werk aan kunnen komen.
Veilige en van het autoverkeer gescheiden fietsinfrastructuur en directe routes tussen steden en dorpen kunnen hieraan bijdragen. Goed onderhoud en beheer van fietspaden, het weghalen van onnodige paaltjes en het veiliger vormgeven van de noodzakelijke paaltjes volgens de opgestelde richtlijnen zijn hierbij van belang. Tevens is het tegengaan van overlast en onveiligheid door het landbouwverkeer op fietspaden een belangrijk speerpunt.

Onze voorstellen:

• De provincie gaat voort met investeren in het uitbreiden en verbeteren van provinciale fietsroutenetwerken.
• Snelfietsroutes worden ook echt snelle routes zonder veel oponthoud met wachten op stoplichten en verder overstekend verkeer.
• De mogelijkheden om de fiets te parkeren bij provinciale OV-stations en bushaltes worden verder uitgebreid.
• Overlast door landbouwverkeer op fietspaden wordt tegengegaan.

Wandelbeleid

We blijven subsidie verlenen voor de aanleg van wandelroutes waardoor we verder werken aan de realisering van een provincie dekkend netwerk. Ook de zogeheten “boerenlandroutes” vallen hier onder. Extra aandacht gaat uit naar de aanleg van wandelroutes tussen openbaar vervoerhaltes/stations en de verbinding tussen de bebouwde kom en het buitengebied.

Vervoer over water

Een groot deel van de provinciale middelen worden geïnvesteerd in wegen. Waterwegen en spoor blijven hierbij vaak achter. Het beter benutten van waterwegen en spoor voor goederen- en personenvervoer zorgt voor een ontlasting van de wegen, waardoor de kosten voor onderhoud en investeringen in wegen kunnen verminderen. Ook het milieu is gebaat bij meer vervoer over het water, omdat een binnenvaartschip, per vervoerde ton producten, veel minder schadelijke stoffen uitstoot dan een vrachtwagen, minder verkeersongevallen veroorzaakt en minder files oplevert.
We gaan daarom door met het stimuleren van vervoer over water. Vanwege het grote belang van het vervoer over water, wordt er geen steun verleend aan spitsurensluiting van bruggen voor de beroepsvaart. We gaan door met het zoeken naar innovatieve oplossingen zoals een ‘blauwe golf’ voor binnenvaartschepen. Hierdoor hoeven bruggen veel minder lang open en gaan wegvervoer en scheepvaart goed samen. Dit scheelt uitstoot, omdat auto’s zo kort mogelijk met draaiende motor voor de brug staan en schepen niet hoeven te remmen en vaart te maken. Zij kunnen op snelheid
blijven.

Onze voorstellen:

• Zowel kleine als grote waterwegen worden goed onderhouden en toegankelijk gehouden voor beroepsvaart, er komt een extra impuls voor met name de fijnmazige vaarwegen om deze toegankelijk te houden en achterstallig onderhoud weg te werken.
• Door het inzetten van nieuwe, meer duurzame en milieuvriendelijke, vaartuigen wordt het openbaar vervoer over water verder verbeterd.
• De provincie onderzoekt of het waterbusnetwerk verder uitgebreid kan worden zodat meer inwoners van Zuid-Holland van dit goede vervoersnetwerk gebruik kunnen maken.
• Daarbij wordt, door het inzetten van schepen met verschillende afmetingen, de actieradius van het openbaar vervoer over water verder vergroot.
• Initiatieven om het openbaar vervoer over water uit te breiden of te verbeteren worden door de provincie aangemoedigd en financieel ondersteund.
• Waar mogelijk stimuleert de provincie het gratis afgeven van huisvuil van binnenvaartschepen om te voorkomen dat schippers dubbel moeten betalen voor hun huisvuil.
• Spitsurensluiting van bruggen krijgt geen steun. Er wordt gezocht naar goede alternatieve manieren om weg- en scheepvaartverkeer samen te laten gaan. Bestaande spitsurensluitingen voor de beroepsvaart worden getoetst met de nadruk op alternatieve oplossingen.
• Bedrijventerreinen die geschikt zijn voor vervoer over water worden hier primair voor bestemd en blijven behouden voor bedrijven die gebruik maken van goederenvervoer over water.
• Er wordt gewerkt aan een breder netwerk van overslaglocaties; bedrijven die hier gebruik van zullen maken betalen hier aan mee. Er moeten voldoende aanlegplaatsen komen voor de beroepsvaart, zowel voor korte als lange termijn.
• Overslaglocaties dienen goed te worden ingepast in de omgeving en worden niet aangelegd in of direct naast woonwijken, zoals bij Sluiseiland te Gouda.
• Waar mogelijk worden zeilschepen verplicht om hun masten omlaag te houden om zo de doorstroom van het vaarverkeer te bevorderen.
• De binnenvaart wordt waar noodzakelijk verder geclusterd voor doorgang onder bruggen op de huidige vaarroutes. Hierbij houden we rekening met het economische belang van de binnenvaart.
• De provincie onderzoekt de mogelijkheid om brugwachters terug te laten komen op provinciale bruggen en het effect daarvan op de doorstrooming.

Veerverbindingen

Veerboten zijn voor verschillende regio’s in de provincie een onmisbare verbinding, vooral voor scholieren, forenzen en andere mensen die afhankelijk zijn van de fiets. Voor scholieren is het bijna onmogelijk om zonder deze verbinding op school te komen. Daarom zouden scholieren kosteloos gebruik moeten kunnen maken van deze veren. Het merendeel van deze veren is in private handen of wordt openbaar aanbesteed. In de deze periode is er op initiatief van de SP een revolverend verenfonds opgezet. De investeringen die vanuit dit fonds gedaan worden, worden op deze manier (deels) terugbetaald en kunnen zo telkens opnieuw geïnvesteerd worden; zo kunnen de veren in de provincie behouden blijven.

Onze voorstellen:

• Scholieren mogen gratis gebruik maken van veerponten.
• De provincie zorgt er voor dat het permanent revolverend fonds voor onderhoud en ondersteuning van veerpontverbindingen gewaarborgd blijft.
• Daar waar de mobiliteit gebaat is bij nieuwe oeververbindingen, onderzoekt de provincie de mogelijkheid hiervoor een veerpont in te zetten.
• Huidige veerverbindingen worden in stand gehouden en verduurzaamd.