h

Zuid-Holland filevrij

5 april 2004

Zuid-Holland filevrij

Zuid-Holland houdt een proef met gratis openbaar vervoer, en het gaat geweldig. Tussen Leiden en Den Haag rijden in de spits steeds méér gratis bussen. De parkeerplaats van het transferium in Leiden staat vol. Er zitten bovendien niet alleen dagjesmensen in de bus, maar ook forenzen die anders in de file op de N44 zouden staan. Met dit experiment is volgens mij bewezen dat als je het openbaar vervoer betaalbaar en aantrekkelijk maakt, de wegen leger worden.

Tegelijk met dit experiment worden er bezuinigingen van Balkenende doorgevoerd in het openbaar vervoer. Het streekvervoer heeft daar last van. Er zijn een aantal buslijnen die moeten verdwijnen, zoals lijn 13 (Leiden), 6 (in Dordrecht) en lijn 197 ten noorden van Alphen aan den Rijn. Daarbij komen dan nog de bezuinigingen van de NS door op het Hofpleinlijntje (Zoetermeer-Rotterdam) en op de lijn Dordrecht-Gorinchem te beknibbelen, met instemming van de staatssecretaris. Het is echter allemaal extra zuur voor Rotterdam, dat het gigantische bedrag van 12,5 miljoen euro moet bezuinigen. Om deze bezuiniging op te kunnen brengen is er na een half jaar opschudding in de stad over geknip in nachtbus, tram, bus én metro, nu een andere conceptdienstregeling gemaakt. Dit keer zijn tram en metro gespaard, maar moeten complete buslijnen het ontgelden.

Ik denk dat je in Zuid-Holland veel plaatsen hebt waar gratis OV een uitkomst is voor de leefbaarheid, de luchtkwaliteit en de doorstroming. Rotterdam is ook zo´n plaats, de beste plek om uit te proberen zelfs, omdat de problemen er zo groot zijn. Ik denk aan de Schiekade in de avondspits, de ´ruit´ op zondagmiddag, de A13 heen en terug de stad in. Opstoppingen bij Kethelplein, Brienenoordbrug en Maastunnel. Maar ook als er zowel in de Kuip als in Ahoy wat te doen is, kan de stad de stroom auto´s niet aan. De ergernis is enorm, de economische schade ook. Is de economische schade groter dan 12,5 miljoen, dan moet het stadsbestuur zeker aan een OVproef beginnen.

Ik heb proeven met gratis of heel goedkoop vervoer in Nederland en Belgie gezien die hoopvol stemmen. Dit zijn manieren om mensen uit de auto, in het gezamenlijk vervoer te krijgen. Op sommige wegen betekent het al heel wat voor de doorstroming als er 5% minder auto’s rijden. Die wegen zijn gewoon te vol. Het ´afromen´ van het verkeer leidt daar tot meer ruimte, een minder gejaagde rijstijl en minder opstoppingen.

Gratis of goedkoop openbaar vervoer is niet de enige oplossing om de doorstroming op de weg te verbeteren. Rotondes kunnen een uitkomst bieden, en sommige knelpunten moeten aangepakt worden met een extra rijbaan. Toch heeft het meer zin om de -doorgaans grote- investeringen in asfalt te gebruiken voor openbaar vervoer. De economische schade door een gebrek aan doorstroming moet uitgezocht worden. Ondernemers in Hasselt kunnen meepraten over een goede omzet als de bussen voor niks rijden. Maar ervaring is er ook in de regio: Dordrecht heeft rond de feestdagen goede resultaten met gratis stadsbussen. Delft doet ervaring op met retourtjes voor één euro. En dan is er nog de provinciale proef tussen Leiden en Den Haag. Rotterdam moet nog aan de slag, daarna Den Haag, dan wordt Zuid-Holland zo file-vrij.

U bent hier