Zuid-Holland

Hoewel het aantal incidenten bij bedrijven die vallen onder het Besluit Risico Zware Ongevallen (BRZO) en bedrijven die daarnet niet toe behoren, al jaren ongeveer gelijk blijft, geeft dit geen enkele reden tot vrolijk optimisme. Het aantal ongevallen stijgt gelukkig niet, maar is al jaren veel te hoog. Slechts 38% van de 119 BRZO bedrijven in Zuid-Holland was het afgelopen incident vrij. Bij de overige 62% van de bedrijven was sprake van één of meerdere incidenten. En hoewel we van deze bedrijven weten wanneer er incidenten hebben plaatsgevonden, weten we dit, van de vele bedrijven die niet tot de BRZO groep behoren, niet of nauwelijks. Veel incidenten betreffen een ‘minimale’  uitstoot of lozing naar lucht, water of bodem en vormen niet altijd een gevaar voor het milieu. Dit is in ieder geval waar als je de uitstoot per incident bekijkt, maar dit zou er wel eens heel anders uit kunnen zien als je het zou bekijken op het totaal van de uitstoot van alle, meer dan 500 per jaar, uitstoot- of lozingsincidenten bij elkaar. De DCMR houdt tegenwoordig een keurig overzicht bij van alle incidenten die de afgelopen jaren plaatsvonden bij de BRZO-bedrijven in Zuid-Holland. Dit is een geweldige hulpmiddel bij het in kaart brengen van de risico’s (https://brzoviewer.pzh.nl/).

Zuid-Holland is ook een van de provincies waar vergunningverlening en handhaving uiterst serieus wordt genomen. Dat is gezien de aard van onze industrie ook niet zo gek. De reeks ernstige incidenten is lang, denk aan Odfjel, Shell, Esso, Chemours, maar ook bij een bedrijf als Croda in Gouda. De omgevingsdiensten controleren en handhaven zich suf, maar toch lijkt het er op dat er iets ontbreekt aan onze wetgeving als het gaat om de naleving en handhaving van verleende milieuvergunningen. Ogenschijnlijk lijkt alles geregeld, de vergunning geeft immers aan wat wel en niet mag of kan en aan welke regels een bedrijf zich dient te houden. Het enorme aantal incidenten die daar tegenover staan laat echter zien dat dit systeem kennelijk niet goed werkt. Veel bedrijven laten het kennelijk gewoon afweten als het gaat om de naleving van de regelgeving en wachten de inspectie van de omgevingsdienst gewoon af. Om daarna pas (niet altijd direct na de eerste controle en soms door het dreigen met dwangsommen) alle door de omgevingsdienst geconstateerde gebreken te verhelpen. De regelgeving en de voorwaarden in de vergunning zijn dus niet genoeg motivatie voor bedrijven om zich hier ook aan te houden. Moeten we daarom niet naar een systeem dat iedere overtreding van een milieu of andere vergunning, naast de verplichting de overtreding te corrigeren, direct beboet. De hoogte van de boete zou dan in lijn moeten zijn met de aard van de overtreding, het gevaar voor de volksgezondheid  en het behaalde voordeel door oneerlijke concurrentie.  Daarnaast zou het aantal incidenten dat bij een bedrijf heeft plaatsgevonden over een aantal jaren, ook bepalend moeten zijn bij het verkrijgen nieuwe of het verlengen van bestaande vergunningen.

Precies om dit te regelen heeft de SP fractie, op de vergadering van Provinciale Staten van 10 november, een motie ingediend. De motie roept Gedeputeerde Staten op te onderzoeken welke mogelijkheden de Provincie Zuid-Holland heeft om er voor te zorgen dat bedrijven zich aan hun eigen milieuvergunning houden, ook voordat het bedrijf wordt geïnspecteerd, of, erger nog, er een incident heeft plaatsgevonden.